Op een zonnige zomerdag is het gezellig kuieren op de promenade langs de jachthaven in Nieuwpoort. Tientallen fietsers wachten op het veerpont dat hen naar het natuurreservaat De IJzermonding zal brengen, een voorbijvarend jacht met bovendeks twee zonnende dames in bikini oogst veel bekijks. ‘De laatste jaren hebben we het hier heel snel zien veranderen’, zegt een gepensioneerd koppel uit de Kempen, dat al ‘zo’n vijftien jaar lang’ meermaals per jaar afzakt naar een camping in de buurt. ‘In de beginjaren lagen er achter de zeedijk nog zeeën van ruimte. Jaar na jaar komen er appartementen bij, het ene nog luxueuzer dan het andere. Nieuwpoort is stilaan het tweede Knokke.’

Zijn gemeente met Knokke vergelijken, zo ver wil de Nieuwpoortse projectontwikkelaar Alain Cloet zich niet wagen. De Standaard spreekt hem in het kantoor van zijn Sea Coast Group, op een steenworp van de promenade. ‘Het publiek dat in Nieuwpoort op vakantie komt, is nog altijd totaal anders dan de mensen die in Knokke rondlopen. Hier zie je nog altijd niemand rondlopen in maatpak of met zo’n modieuze, gele broek’, zegt hij. ‘Al hebben de vastgoedprijzen hier de laatste jaren inderdaad Knokse allures gekregen. Een miljoen euro voor een appartement op de zeedijk met frontaal zeezicht is doodnormaal geworden. Zelfs meer dan een miljoen. Makkelijk.’

Lees ook

Lees ook

Projectontwikkelaars verweren zich: ‘Dat gemeentes bouwvergunningen goedkeuren zonder het dossier te snappen, is toch niet onze fout?’  

Cloet staat niet vaak journalisten te woord. Hij doet dat in korte, gedecideerde zinnen. Regelmatig slaat hij met een hand op tafel, om zijn woorden kracht bij te zetten. Tussen het beantwoorden van vragen door komen medewerkers – hij heeft acht verkopers in dienst –melden dat er een nieuwe deal beklonken is. In fotografen heeft hij al helemaal geen zin. ‘De pers kan je maken, maar de pers kan je ook kraken’, zegt Cloet. ‘En eigenlijk heb ik geen reclame nodig. Wat we bouwen, raakt allemaal verkocht. Nog voor het er staat, zelfs. We steken geen spade in de grond voor we weten dat een project uitverkocht zal zijn.’

Zwembrevet

Of hij de grootste projectontwikkelaar is in Nieuwpoort, of zelfs van de hele Westkust? Cloet: ‘Daar ligt ik totaal niet van wakker. Met andere grote spelers, zoals Bart Versluys, heb ik geen contact. Maar ik heb gekozen voor deze stiel, en ik ploeg voort, zoals de boer zou zeggen. En ik ga dit blijven doen, tot ik letterlijk niet meer kan. Vakantie nemen, dat ken ik niet. ’s Nachts denk ik na over wat ik zal zetten op de bouwgronden die ik de dag ervoor heb gekocht.’

Op de website van Sea Coast Group wordt uitgepakt met indrukwekkende cijfers. Cloet claimt dat zijn vastgoedbedrijf sinds de oprichting zo’n 35 jaar geleden liefst 154 bouwprojecten heeft opgeleverd en in totaal 15.232 appartementen en hotelkamers heeft verkocht. Samen goed voor een gecumuleerde omzet van liefst 1,3 miljard euro. Een van zijn allernieuwste verwezenlijkingen staat vlak achter de zeedijk van Nieuwpoort, het vorige maand opgeleverde Dunehotel.

Lees ook

Lees ook

Hoe Dedecker zijn politieke erfenis najaagt: ‘Wie kan net als ik zeggen dat hij zulke miljoenenprojecten verwezenlijkt?’ 

Niet slecht voor een boerenzoon uit Diksmuide, die het diploma dat hij op zijn zestiende haalde aan de slagerijschool naar eigen zeggen nooit ging ophalen, en zijn eerste centen verdiende door met goedkope horloges en schapenvellen te leuren. Toen hij daar op zijn achttiende 1 miljoen Belgische frank (omgerekend 25.000 euro) mee had verdiend, kocht hij er zijn eerste auto mee – een Mercedes. Cloet: ‘De meeste bouwpromotoren uit mijn tijd zijn niet hoog opgeleid. Ik heb maar twee diploma’s: dactylo en een zwembrevet voor 25 meter. Hoe minder je studeerde, hoe meer risico’s je moest nemen in het leven.’

Eind de jaren 80 stortte Cloet zich op zijn eerste vastgoedprojecten, eenvoudige verbouwingen in Diksmuide. Niet lang daarna kocht hij een eerste stuk bouwgrond, om zich te wagen aan nieuwbouw. Hij leidde de projecten van a tot z zelf, tot hij eind de jaren 90 de al even cameraschuwe Hendrik Danneels leerde kennen. Danneels is de zoon van een bankier, en was jarenlang in het Kortrijkse ook zelf actief als bankier. Het duo bundelde de krachten en stapte aan het begin van het nieuwe millennium samen in enkele bouwvennootschappen, waaronder in 2003 dus de Sea Coast Group in Nieuwpoort. Opvallend detail: de oprichtingsakte van die nv werd opgesteld door Marc Vanden Bussche, de burgemeester van Koksijde die zelf erg actief is in de vastgoedwereld.

Privéstoeterij

Het ging beide ondernemers snel voor de wind. Al gauw bestreken ze de hele Westkust. Volgens De Rijkste Belgen is Danneels vandaag bijna 60 miljoen euro waard. ‘We hebben gebouwd van De Panne tot en met De Haan’, zegt Cloet trots. Maar de zakenpartners beperkten zich niet tot de Belgische kust. Samen bouwden ze een van de grootste woontorens van Antwerpen, de Park Tower van 78 meter hoog. Het zijn de jaren waarin Cloet zich vaak verplaatst per helikopter, om vanuit Nieuwpoort snel op bouwwerven in het binnenland te staan.

Of in Limburg, waar een tijdlang zijn vier wedstrijdpaarden gestald stonden. ‘Ha, de paarden! Dat is nog steeds mijn hobby’, zegt Cloet. ‘Een waarvan ik wenste dat ik er meer tijd voor had.’ Tegenwoordig staan de paarden van de Nieuwpoortse vastgoedtycoon niet meer in Limburg, maar op een privéstoeterij in het Oost-Vlaamse Hamme. De paarden van Cloet worden competitief bereden door amazone Gudrun Patteet. Voor een toppaard wordt in het wereldje al gauw een miljoen euro betaald – Cloet heeft er een tiental, blijkt uit de website van Patteet.

‘Nu ik geen bouwwerven meer heb in het Antwerpse, zijn die helikopters niet meer nodig’, zegt Cloet nog. ‘Ik verplaats me alleen nog met de wagen. Een mooie wagen, dat zeker. Ik betaal er de nodige taksen voor. Waarom wordt altijd gekeken naar iemand die veel verdient met hard werken? Op onze bouwwerven is het hele jaar door een honderdtal arbeiders van onderaannemers aan de slag.’

Huiszoekingen

Al hebben Cloet en zijn zakenpartner Danneels grotere problemen aan hun hoofd dan gekonkelfoes over helikoptervluchten en dure auto’s. In mei 2018 viel een zestigtal speurders binnen op een tiental adressen in West- en Oost-Vlaanderen, gelinkt aan het duo. Ze doorzochten niet alleen het hoofdkantoor van de Sea Coast Group in Nieuwpoort, maar ook de stoeterij in Hamme. Cloet en Danneels werden ondervraagd, waarna Cloet ook werd voorgeleid bij de onderzoeksrechter.

De beschuldigingen aan hun adres zijn niet min: belastingfraude en witwaspraktijken. Het staat in schril contrast met eerdere uitspraken van de promotor, die in februari 2008 tegen Het Laatste Nieuws nog zei dat hij zich niet bezighield met belastingfraude. ‘Te stresserend, te gevaarlijk en niet winstgevend genoeg.’

Beluister

Beluister

Podcast | Zon, zee, macht: de veelbesproken vastgoeddeals aan de kust  

Vijf jaar later loopt de zaak tegen Cloet en Danneels nog altijd, bevestigt het parket aan De Standaard. Een lange looptijd, maar niet ongebruikelijk bij ‘complexe financiële dossiers’, klinkt het. Op het onderzoek werd een fiscaal procureur uit het Gentse gezet, gespecialiseerd in fiscale fraude. In oktober zal de raadkamer normaal gezien beslissen of de twee verdachten worden doorverwezen naar de correctionele rechtbank. Komt het zover, dan riskeren zij hoge boetes en mogelijk zelfs celstraffen. Cloet wil er weinig over kwijt aan De Standaard. ‘Problemen met de fiscus, iedereen komt dat tegen in zijn leven.’

Het buitenland lonkt

De projectontwikkelaar laat duidelijk merken dat hij zijn gerechtelijke problemen niet graag oprakelt. Andere keren laat hij subtiel vallen dat zijn vastgoedgroep al jarenlang ‘voor vele duizenden euro’s’ adverteert in publicaties van Mediahuis, de krantengroep waartoe De Standaard behoort.

Hoe hij zijn toekomst dan ziet, nu het gerecht zijn greep niet blijkt te lossen? ‘Ik heb geen glazen bol’, antwoordt Cloet. Zeker is wel dat het moeilijker gaat dan vroeger. En daarom lonkt de promotor steeds meer naar het buitenland. ‘Toen ik begon in Nieuwpoort, waren het nog de goede oude tijden. Aan onze kust was er nog volop plaats om te bouwen, en vergunningen raakten in een mum van tijd goedgekeurd. We gingen de zondagvoormiddag langs bij de burgemeester, wachtten tot het onze toer was, en enkele uren later was alles in kannen en kruiken. Vandaag is er een moeras aan regels en zijn politici bang om nog vergunningen uit te reiken. Wie nog wil bouwen, wordt jarenlang aan het lijntje gehouden. Het is een ramp. Van de burgemeester van Nieuwpoort (CD&V’er Geert Vanden Broucke, red.) mogen we ook niet meer zo hoog gaan als vroeger. Wij zijn daarom tegenwoordig steeds actiever in het buitenland. In Kaapverdië of Spanje, daar appreciëren ze tenminste nog iemand die een bouwproject wil ontwikkelen. Aan de Belgische kust valt steeds minder te doen. Al de goeie plaatsen zijn vandaag bebouwd.’

Lees ook

 De strijd om de laatste duinen die tientallen miljoenen waard zijn